Γράφει ο Κωνσταντίνος Ταχτσίδης
Για χιλιάδες ανθρώπους -και οικογένειες- που ζουν με ΔΕΠΥ, το να βρουν το φάρμακό τους, έχει μετατραπεί από βασική ανάγκη σε καθημερινό αγώνα επιβίωσης.
Στην Ελλάδα της «ανάπτυξης" και των πλεονασμάτων , η πρόσβαση στα φάρμακα μοιάζει προνόμιο για λίγους.
Για όσους ζουν με ΔΕΠΥ —και για κάθε ασθενή που «τολμά" να έχει ανάγκες εκτός των προδιαγραφών του συστήματος— το κράτος σηκώνει τα χέρια ψηλά, αφήνοντάς τους χωρίς θεραπεία, χωρίς στήριξη, χωρίς δικαιώματα.
Οι ελλείψεις στα φάρμακα δεν είναι φυσικό φαινόμενο. Είναι το πιο κυνικό σύμπτωμα μιας αγοράς και μιας πολιτικής που βάζει το κέρδος πάνω από την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Η Ελλάδα βιώνει σήμερα μια σιωπηλή κρίση: παντελής έλλειψη βασικών φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ (Concerta, Ritalin). Και αυτή η έλλειψη δεν είναι απλά ένα «πρόβλημα ανεφοδιασμού" — είναι μια ωμή παραβίαση ανθρώπινων δικαιωμάτων.
Για όσους ζουν με ΔΕΠΥ —είτε ως άτομα, είτε ως γονείς παιδιών—η αδυναμία πρόσβασης στη αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης, δεν σημαίνει απλώς «μια δύσκολη καθημερινότητα».
Σημαίνει αποκλεισμό από την εκπαίδευση, σοβαρά επαγγελματικά προβλήματα, επιδείνωση της ψυχικής υγείας και τελικά απώλεια αξιοπρέπειας.
Κι όμως, το κράτος δείχνει να παρακολουθεί αμήχανα.
Η ευθύνη δεν είναι αφηρημένη: Υπουργείο Υγείας, ΕΟΦ, ΕΟΠΥΥ, ΙΦΕΤ.
Όλοι οι αρμόδιοι φορείς οφείλουν να εξηγήσουν γιατί οι ζωές χιλιάδων πολιτών με ΔΕΠΥ, είναι ζωές «δεύτερης ταχύτητας".
Γιατί δεν υπάρχουν φάρμακα; Οι αληθινοί λόγοι που δεν λέγονται
Πίσω από τις ωραιοποιημένες δικαιολογίες («διεθνείς ελλείψεις», «προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα», «πόλεμοι») κρύβονται βαθύτερες, πολύ πιο πραγματικές αιτίες:
🔴 Παράλληλες εξαγωγές για κέρδος:
Φαρμακαποθήκες και μεσάζοντες μαζεύουν φάρμακα από την ελληνική αγορά και τα εξάγουν σε χώρες όπου πωλούνται πανάκριβα. Τα φάρμακα φεύγουν νόμιμα (ή και παράνομα) για το εξωτερικό, αφήνοντας τα ράφια των ελληνικών φαρμακείων άδεια. Και όλα αυτά επειδή, πολύ απλά, έξω πληρώνονται ακριβότερα.
🔴 Περιορισμένη διάθεση από πολυεθνικές:
Μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες θεωρούν την Ελλάδα μικρή και «ασύμφορη" αγορά λόγω χαμηλών τιμών. Φέρνουν λίγες ποσότητες — και αν λείψουν, δεν ενδιαφέρονται να τις αναπληρώσουν.
🔴 Τεχνητές ελλείψεις για εκβιασμό:
Υπάρχουν τεκμηριωμένα περιστατικά όπου εταιρείες αφήνουν σκόπιμα την αγορά χωρίς προϊόν, για να πιέσουν την Πολιτεία να εγκρίνει ακριβότερες τιμές αποζημίωσης. Ο εκβιασμός γίνεται εργαλείο «διαπραγμάτευσης".
🔴 Ανεπαρκής εποπτεία και αδιαφάνεια:
Οι κρατικές υπηρεσίες είτε καθυστερούν να αντιδράσουν είτε αδυνατούν να ελέγξουν αποτελεσματικά τις φαρμακαποθήκες και τους διανομείς. Πολλοί αρνούνται να δηλώσουν το σύνολο των αποθεμάτων που διαθέτουν ή κρύβουν τα αποθέματα για παράλληλες εξαγωγές.
🔴 Οικονομικά κίνητρα πάνω από την υγεία:
Το κράτος, αντί να βάλει την υγεία ως προτεραιότητα, ανέχεται το «ξεπούλημα" φαρμάκων για να εμφανίζει καλύτερους αριθμούς στο εξωτερικό εμπόριο και το ΑΕΠ.
🔴 Διεθνείς πιέσεις:
Η αυξημένη παγκόσμια ζήτηση (ειδικά στα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ μετά την πανδημία) και τα προβλήματα παραγωγής πρώτων υλών επιδεινώνουν το φαινόμενο — όμως η ουσία είναι πως Ελλάδα πληρώνει βαρύτερο τίμημα γιατί απλά δεν είναι «ελκυστική αγορά" για τις πολυεθνικές.

Η ΔΕΠΥ στην Ελλάδα: Όταν το κράτος τιμωρεί τη διαφορετικότητα
Για τους ανθρώπους με ΔΕΠΥ, η κατάσταση είναι τραγική.
Στην Ελλάδα κυκλοφορούν μόλις δύο εγκεκριμένα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ — και όταν αυτά λείπουν, δεν υπάρχει εναλλακτική. Δεν υπάρχουν άλλα σκευάσματα, δεν υπάρχουν γενόσημα, δεν υπάρχει «σχέδιο Β».
Ένα παιδί ή ενήλικας (όπως ο υπογράφων) που χρειάζεται Concerta ή Ritalin για να παρακολουθήσει την τάξη στο σχολείο, να κάνει τα μαθήματά, να συγκεντρωθεί στη δουλειά και να αναπτύξει τις δεξιότητές του/της, μένει απροστάτευτο/ος/η — εξαιτίας της ανικανότητας και της αδιαφορίας.
Και δεν είναι η πρώτη φορά.
Η ΔΕΠΥ, όπως και κάθε άλλη νευροαναπτυξιακή ή μαθησιακή πρόκληση, παραμένει στο περιθώριο του δημόσιου διαλόγου, ακριβώς επειδή δεν «βολεύει» πολιτικά.
Όχι άλλη σιωπή. Όχι άλλη υπομονή.
Η σιωπή δεν είναι επιλογή.
Η παθητική αναμονή δεν είναι λύση.
Όσο πιο αόρατοι μένουμε, τόσο πιο αόρατα θα γίνονται και τα δικαιώματά μας.
Σήμερα, ξεκινάμε δυναμικά και ακουγόμαστε μαζικά:
Αν είσαι άτομο που αντιμετωπίζει παρόμοιο πρόβλημα:
👉 Στείλε την επιστολή διαμαρτυρίας στους αρμόδιους φορείς.
👉 Μοιράσου την εμπειρία σου δημόσια.
👉 Διεκδίκησε φάρμακα. Διεκδίκησε αξιοπρέπεια.
👉 Γίνε μέρος της φωνής που δεν θα μπορούν να αγνοήσουν.
Γιατί η θεραπεία δεν είναι προνόμιο. Είναι δικαίωμα.
Στείλε την επιστολή εδώ:
- ΕΟΦ: ddimas@eof.gr, thkousteni@eof.gr
- ΙΦΕΤ: info@ifet.gr, pharmacon1@ifet.gr, import@ifet.gr
- ΕΟΠΥΥ: d6.t1@eopyy.gov.gr
- Υπουργείο Υγείας: protokollo@moh.gov.gr, farmaka@moh.gov.gr
- Υφυπουργός Υγείας Δημήτρης Βαρτζόπουλος: yfypourgos.vd@moh.gov.gr