Γράφει η Άννα Απέργη Κωνσταντινίδη, Special Advisor Diversity Charter Greece
Συχνά ακούμε ότι τα Ρομά άτομα δεν εργάζονται γιατί «δεν θέλουν», «δεν μπορούν», ή «δεν ξέρουν». Πρόκειται για ένα επικίνδυνο αφήγημα που αποκρύπτει την αλήθεια: ο αποκλεισμός των Ρομά από την εργασία είναι συστημικός. Ξεκινά από την εκπαίδευση που τους κρατά στο περιθώριο, συνεχίζεται με την έλλειψη πρόσβασης στην κατάρτιση και κορυφώνεται με τη διάχυτη καχυποψία και την εμμονή στα στερεότυπα.
Πώς να διεκδικήσει εργασία ένας άνθρωπος όταν σε κάθε συνέντευξη, μόλις μάθουν το επίθετό του ή δουν τον τόπο καταγωγής του, του κλείνουν την πόρτα πριν καν ανοίξει το στόμα του;
Η συμπερίληψη δεν είναι ελεημοσύνη, είναι δικαιοσύνη!
Η συζήτηση για τη συμπερίληψη των Ρομά, (όπως και κάθε ατόμου που ανήκει σε πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες), δεν πρέπει να εστιάζει σε πράξεις φιλανθρωπίας. Πρέπει να αφορά τα δικαιώματα. Τα ανθρώπινα και ατομικά δικαιώματα. Το εργαζόμενο άτομο Ρομά, έχει ακριβώς το ίδιο δικαίωμα στην αξιοπρεπή εργασία, στη σταθερότητα, στην επαγγελματική εξέλιξη και στην κοινωνική ασφάλιση όπως κάθε άλλο εργαζόμενο πρόσωπο. Αυτό προϋποθέτει όχι μόνο νομοθετικές παρεμβάσεις αλλά και αλλαγή κουλτούρας εντός των επιχειρήσεων.
Και σε αυτό το σημείο, εργαλεία όπως είναι η Χάρτα Διαφορετικότητας για ελληνικές Επιχειρήσεις, Οργανισμούς και Φορείς, αποκτούν κρίσιμη σημασία. Η υπογραφή και εφαρμογή της Χάρτας δεν είναι απλώς μια συμβολική πράξη. Είναι μια συνειδητή δέσμευση όλων απέναντι στη διαφορετικότητα, την ισότητα και τη συμπερίληψη και, κυρίως, μια πλατφόρμα μέσα από την οποία μπορούν να σχεδιάσουν, να εφαρμόσουν και να αξιολογήσουν πολιτικές που σπάνε τα εμπόδια και στερεότυπα για πληθυσμούς όπως οι Ρομά.
Τι μπορούν να κάνουν οι επιχειρήσεις;
- Πολιτικές ενεργής πρόσληψης Ρομά, με διαφανή κριτήρια, χωρίς διακρίσεις.
- Κατάρτιση στελεχών HR σε θέματα διαπολιτισμικότητας και εντοπισμού προκαταλήψεων και στερεοτύπων.
- Υιοθέτηση προγραμμάτων mentoring για νέα Ρομά εργαζόμενα άτομα.
- Συνεργασία με κοινότητες Ρομά για τη δημιουργία γεφυρών εμπιστοσύνης και κατανόησης.
- Συμμετοχή στη Χάρτα Διαφορετικότητας, ως πρακτικό εργαλείο ενίσχυσης των πολιτικών ένταξης και καταπολέμησης των διακρίσεων.
Το Diversity Charter Greece, λειτουργεί ως γέφυρα μεταξύ καλών προθέσεων και χειροπιαστής δράσης. Είναι ένα κοινό πεδίο για να μιλήσουμε με ειλικρίνεια και αλήθεια, για τον αποκλεισμό και να σχεδιάσουμε μαζί τρόπους υπέρβασής του, για κάθε άτομο που μπορεί να ανήκει στους πυλώνες του Diversity: για γυναίκες και θηλυκότητες γενικότερα, για ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα, για ΑμεΑ ή άτομα με χρόνιες παθήσεις /ή και δυσκολίες, για πρόσωπα με μεταναστευτικό ή προσφυγικό προφίλ, και φυσικά για τα Ρομά που, μέχρι σήμερα, σπανίως χωρούσαν σε αυτές τις συζητήσεις.
Η ευκαιρία για όλα τα άτομα χωρίς καμία εξαίρεση είναι επένδυση για το μέλλον!
Δεν μπορούμε να μιλάμε για βιώσιμη ανάπτυξη, για κοινωνική πρόοδο και δημοκρατία, αν το 10% του πληθυσμού της χώρας παραμένει αποκλεισμένο. Τα άτομα Ρομά έχουν ταλέντα, γνώση, αντοχές και προοπτικές. Είναι καιρός να δούμε αυτόν τον πλούτο ως πόρο και όχι ως ένα «πρόβλημα».
Τα Ρομά άτομα δεν ζητάνε προνόμια. Ζητάνε ίση μεταχείριση.
Ας κάνουμε λοιπόν τη διαφορετικότητα δύναμη και ας ξεκινήσουμε μαζί από εκεί που οι ανισότητες είναι πιο ορατές: στον χώρο της εργασίας!
