Γράφει η Άννα Κωνσταντινίδη Απέργη, Special Advisor – Diversity Charter Greece
Κάθε χρόνο στις 2 Αυγούστου, τιμούμε μία από τις πιο αποσιωπημένες και τραγικές σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας, το Ολοκαύτωμα των Ρομά. Τη χρονική στιγμή που το ημερολόγιο έδειχνε 2 Αυγούστου 1944, περίπου 3.000 Ρομά συνάνθρωποί μας, που στην πλειοψηφία τους ήταν γυναίκες, ηλικιωμένα άτομα και μικρά παιδιά, δολοφονήθηκαν μέσα σε μία νύχτα στο στρατόπεδο εξόντωσης του Άουσβιτς.
Η ημερομηνία αυτή, που είναι αναγνωρισμένη επίσημα ως Ημέρα Μνήμης από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, είναι μία ημέρα αποτίμησης φόρου τιμής προς την μνήμη των θυμάτων, αλλά και μία ημέρα ευαισθητοποίησης και δράσης, για τις πολλαπλές και διαχρονικές διακρίσεις, το ρατσισμό, το στιγματισμό και την περιθωριοποίηση που συνεχίζουν να υφίστανται οι κοινότητες των Ρομά, τόσο στη χώρα μας, όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Αποτελεί μία πραγματικότητα, ότι η μαύρη επέτειος του Ολοκαυτώματος των Ρομά, εξακολουθεί να είναι μία λιγότερο γνωστή ημέρα, εν αντιθέσει με κάποιες άλλες και αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο. Είναι το αποτέλεσμα μίας αορατοποίησης, τόσο κατά τη ναζιστική περίοδ, αλλά και μετ’ έπειτα στις μεταπολεμικές αφηγήσεις. Χρειάστηκαν δεκαετίες διεκδικήσεων, κινητοποιήσεων και επιστημονικής τεκμηρίωσης για να αναγνωριστεί επισήμως ως γενοκτονία. Ενώ αυτός ο αγώνας απόδοσης ιστορικής δικαιοσύνης, παραμένει ενεργός και σήμερα.
Μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς απειλείται από την κανονικοποίηση της ρητορικής μίσους, την ενίσχυση ακροδεξιών αφηγημάτων και τον επαναλαμβανόμενο κοινωνικό αποκλεισμό, η αναγνώριση του Ολοκαυτώματος των Ρομά, δεν αφορά μόνο το παρελθόν, αλλά και το σήμερα. Αφορά την επιλεκτική ευαισθησία της κοινωνίας, που συχνά εξαιρεί τους Ρομά συνανθρώπους μας από τον δημόσιο διάλογο. Αφορά τη διάκριση που βιώνουν σε όλους τους τομείς της κοινωνικής και ιδιωτικής τους ζωής, στη στέγαση, την εκπαίδευση, την εργασία, την υγεία και την πρόνοια, παντού. Αφορά τις επιχειρήσεις και τους οργανισμούς, που καλούνται πλέον να ενσωματώνουν ουσιαστικές πολιτικές για την κοινωνική ένταξη και την αντιμετώπιση διαρθρωτικών ανισοτήτων.
Ως Diversity Charter Greece, πρεσβεύουμε ότι η ενσωμάτωση της συμπερίληψης των Ρομά στις πολιτικές διαφορετικότητας είναι ζήτημα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διαφάνειας και κοινωνικής ευθύνης.
Κάθε φορά που το ημερολόγιο δείχνει 2 Αυγούστου, καλούμαστε όχι μόνο να θυμηθούμε, αλλά και να συνεχίσουμε να δεσμευόμαστε για ένα αγώνα που θα μας φέρει πιο κοντά στην ουσιαστική ισότητα, την ισοτιμία και τα ίσα δικαιώματα για τους Ρομά συνανθρώπους μας και για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη.