Στο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ στην Αλεξανδρούπολη, ο υπουργός Εσωτερικών Θεόδωρος Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι μέσα στον Νοέμβριο θα παραδοθεί στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος το πλήρες κείμενο του νέου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Ο κώδικας θα τεθεί πρώτα στη διάθεση της ΚΕΔΕ για σχολιασμό, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσει δημόσια διαβούλευση, δίνοντας χώρο σε όλους τους ενδιαφερόμενους να ακουστούν.
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι ο νέος κώδικας δεν αποτελεί απλώς μια τυπική διοικητική αναδιάρθρωση, αλλά ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο που φιλοδοξεί να κάνει τη λειτουργία των δήμων πιο γρήγορη, πιο ξεκάθαρη και πιο δίκαιη για κατοίκους και εργαζόμενους. Με κατευθυντήριες γραμμές, οδικούς χάρτες και μεγάλο όγκο οργανωτικών αλλαγών, στόχος είναι να ενισχυθεί η λογοδοσία, η διαφάνεια και η ενεργή συμμετοχή των πολιτών.
Έμφαση σε ρόλους, ευθύνη και ποιότητα ζωής για όλους
Ο υπουργός μίλησε για την ανάγκη οικοδόμησης μιας αυτοδιοίκησης που τολμά, λογοδοτεί και υπηρετεί ισότιμα όλους τους δημότες, ανεξάρτητα από την περιοχή, το υπόβαθρο ή τις ανάγκες τους. Με πέντε κύρια βιβλία, περίπου χίλια άρθρα και πάνω από 1.600 σελίδες, ο κώδικας περιλαμβάνει αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, στα οικονομικά, στη διακυβέρνηση, στα ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα, αλλά και στη διαχείριση δημοτικής περιουσίας.
Μεταξύ των μέτρων που ξεχωρίζουν είναι η δυνατότητα χορήγησης επιδόματος γέννησης έως 3.000 ευρώ, η υποστήριξη των δήμων που επιθυμούν να ενισχύσουν υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας, καθώς και η επέκταση του επιδόματος στέγασης για εκπαιδευτικούς σε ορεινούς και νησιωτικούς δήμους — μέτρα που ενισχύουν την κοινωνική συνοχή και την ισότητα πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες.
Τι άλλαξε τον τελευταίο χρόνο στην αυτοδιοίκηση
Ο κ. Λιβάνιος στάθηκε ιδιαίτερα στον νόμο για το ανθρώπινο δυναμικό, ο οποίος ενίσχυσε την εντοπιότητα σε μεγάλο μέρος της χώρας, βοηθώντας ανθρώπους που ζουν σε νησιωτικές και ορεινές περιοχές να εργάζονται στον τόπο τους. Παράλληλα, εγκρίθηκαν χιλιάδες προσλήψεις για ανταποδοτικές υπηρεσίες όπως καθαριότητα και ηλεκτροφωτισμός, ενώ συνολικά από το 2019 έως σήμερα έχουν δοθεί 19.000 εγκρίσεις θέσεων — μια σημαντική επένδυση στη λειτουργική ενδυνάμωση των δήμων.
Σημαντικές ήταν και οι οικονομικές ενισχύσεις:
- 104 εκατ. ευρώ για το τέλος ταφής
- 48 εκατ. για ληξιπρόθεσμες οφειλές δήμων της Αττικής
- 121 εκατ. πρόσθετη ενίσχυση μέσα σε έναν χρόνο
- 105–110 εκατ. νέα ενίσχυση που βρίσκεται σε εξέλιξη
- Τριπλασιασμός του κονδυλίου για τα αδέσποτα ζώα
- 28 εκατ. για λειτουργικά σχολείων
- 50 εκατ. για δικαστικές αποφάσεις
Συνολικά, η ενίσχυση για το 2025 φτάνει τα 446 εκατ. ευρώ.
Η ανάγκη για δικαιότερη και πιο υπεύθυνη οικονομική διαχείριση
Ο υπουργός έθεσε το ζήτημα της εισπραξιμότητας των δήμων, τονίζοντας ότι η αξιοποίηση υφιστάμενων εργαλείων μπορεί να αποφέρει έως και 150 εκατ. ευρώ ετησίως — πόροι σημαντικοί για την ενίσχυση υπηρεσιών που επηρεάζουν άμεσα την καθημερινότητα και την ισότιμη πρόσβαση των κατοίκων.
Παράλληλα, επισήμανε ότι είναι άδικο για τους δημότες όταν υπάρχουν δήμοι που δεν αξιοποιούν διαθέσιμα προγράμματα, όπως η πρόσκληση για επιδοτούμενες στειρώσεις αδέσποτων σκύλων, στην οποία η συμμετοχή παραμένει χαμηλή.
Λύση για τις ΔΕΥΑ και ρύθμιση για κοινωφελή κτίρια
Για τις ΔΕΥΑ προτείνεται ένα νέο πλαίσιο που συνδυάζει:
- διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα του νερού
- οικονομική αυτοτέλεια και αποτελεσματική λειτουργία
- στήριξη για είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών
- δυνατότητα ειδικής προκήρυξης μόνιμου προσωπικού
Τέλος, ανοίγει εκ νέου η πλατφόρμα κατηγορίας 5 για αυθαίρετα κοινωφελή κτίρια — σχολεία, παιδικούς σταθμούς, κοινωνικές δομές — ώστε να νομιμοποιηθούν και να αποκτήσουν άδειες λειτουργίας, επιτρέποντας την ένταξή τους σε χρηματοδοτικά εργαλεία. Η ρύθμιση αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία για την ισότιμη πρόσβαση σε ασφαλείς και σύγχρονες υποδομές, ειδικά για παιδιά και ευάλωτες ομάδες.
