Γράφει η Άννα Κωνσταντινίδη Απέργη, Special Advisor – Diversity Charter Greece
Η σημερινή γυναικοκτονία στο Χαλάνδρι δεν αποτελεί ένα μεμονωμένο περιστατικό εγκληματικότητας, αλλά εντάσσεται σε ένα ευρύτερο, στατιστικά επαναλαμβανόμενο και έμφυλα προσδιορισμένο φαινόμενο. Η ελληνική έννομη τάξη δεν δύναται πλέον να παραμένει σιωπηλή απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα.
Ο όρος «γυναικοκτονία», υφίσταται νομικά επί δεκαετίες σε διεθνές επίπεδο. Ειδικότερα, στη Σύσταση 1861/2009 της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Ευρώπης, τιτλοφορείται ρητά ο όρος «Γυναικοκτονίες», η οποία υπήρξε καταλυτική για την επεξεργασία και τελική διαμόρφωση της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης. Η Σύμβαση αυτή κυρώθηκε από την Ελλάδα με τον Ν. 4531/2018 και αποτελεί δεσμευτικό νομικό κείμενο υπέρτερης τυπικής ισχύος από τον κοινό νόμο.
Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης επιβάλλει στα κράτη-μέλη την υποχρέωση αναγνώρισης της έμφυλης διάστασης της βίας, την καταγραφή και συστηματική παρακολούθηση των γυναικοκτονιών και τη θέσπιση επαρκούς ποινικού πλαισίου που να αποδίδει την ιδιαίτερη φύση αυτών των εγκλημάτων.
Συνεπώς, η Ελλάδα έχει ήδη νομική δέσμευση να προσαρμόσει τον Ποινικό της Κώδικα με τρόπο που να αναγνωρίζει ρητά τον όρο γυναικοκτονία και να τον εντάσσει στις ειδικές μορφές εγκληματικότητας.
Η άρνηση της χρήσης, αλλά κυρίως της νομικής αναγνώρισης του όρου δεν είναι επιλογή, αλλά ξεκάθαρη νομική παράλειψη. Εφόσον το ελληνικό κράτος έχει αποδεχθεί υπογράφοντας διεθνείς δεσμεύσεις, η μη ενσωμάτωσή τους σε εθνικό επίπεδο συνιστά παράβαση των αρχών του διεθνούς δικαίου, αλλά και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη συμμετοχή μας στο Συμβούλιο της Ευρώπης.
Η νομοθέτηση της γυναικοκτονίας, κατοχυρώνει θεσμικά την αυτονόητη διάκριση μεταξύ μιας τυχαίας ανθρωποκτονίας και μιας δολοφονίας που τελείται λόγω του φύλου του θύματος, το οποίο και αποτελεί τον βασικό πυρήνα του εγκλήματος. Η σημερινή υπόθεση στο Χαλάνδρι, όπως και κάθε ανάλογη υπόθεση γυναικοκτονίας, αναδεικνύει το μέγεθος μίας θεσμικής ολιγωρίας.
Το κράτος δικαίου δεν μπορεί να γυρνά την πλάτη σε έναν όρο ο οποίος έχει ήδη αναγνωριστεί από τα διεθνή όργανα προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ελληνική Πολιτεία οφείλει, χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις, να προβεί στην άμεση ποινική αναγνώριση της γυναικοκτονίας.
Η νομική υποχρέωση είναι σαφής. Η πολιτική ευθύνη είναι αδιαίρετη και το κοινωνικό χρέος επιτακτικό!