Γράφει ο Ευάγγελος Θεοχάρης / Global Procurement Director της EY

Οι τεχνικές (μπορούμε να τις ονομάσουμε και «δεξιότητες») αντιμετώπισης άγχους και αλλαγών μπορούν να χωριστούν σε μερικές κατηγορίες, όπως οι παρακάτω:

Καταπραϋντικές Δραστηριότητες (Calming Activities)
Είναι οι δραστηριότητες που αντιμετωπίζουν την αισθητηριακή υπερφόρτωση, την υπερδιέγερση, το αίσθημα καταπίεσης και των εκρήξεων και μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Ακρόαση μουσικής
• Βαθιά αναπνοή και διαλογισμός
• Παιχνίδι με αντικείμενα fidget
• Φυσική άσκηση
• Αγγίζοντας ή παίζοντας με ένα κατοικίδιο

Ίσως η πιο κρίσιμη δεξιότητα αντιμετώπισης για οποιονδήποτε άνθρωπο, είτε είναι νευροδιαφορετικός είτε νευροτυπικός, είναι να μπορεί να αναγνωρίσει πότε αισθάνεται καταπιεσμένος και να έχει τις δεξιότητες αυτοϋποστήριξης για να απομακρυνθεί από την κατάσταση.

Προτεραιότητα στην Αυτοφροντίδα
Η λήψη χρόνου για αυτοφροντίδα είναι μια άλλη σημαντική δεξιότητα αντιμετώπισης “κρίσεων». Απλά το να κάνεις ένα μπάνιο μπορεί να είναι ένας τρόπος να ηρεμήσεις τις αισθήσεις και να επιτρέψεις στους στρεσογόνους παράγοντες να «ξεπλυθούν». Άλλες τεχνικές αυτοφροντίδας περιλαμβάνουν:

• Καθοδηγούμενο ή σιωπηλό διαλογισμό
• Φυσική άσκηση
• Ευχάριστα χόμπι, όπως τέχνη, ανάγνωση, μουσική ή ακόμα και βιντεοπαιχνίδια

Λαμβάνοντας χρόνο για να δώσουν προτεραιότητα στην αυτοφροντίδα, οι νευροδιαφορετικοί ενήλικες μπορούν να γεμίσουν το μεταφορικό τους ποτήρι και να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι και πιο ανθεκτικοί όταν αντιμετωπίζουν άγνωστες ή υπερδιεγερτικές καταστάσεις.

Αισθητηριακά Ανακουφιστικά (Sensory Soothers)
Υπάρχουν πολλοί τρόποι να αντιμετωπιστεί η αισθητηριακή υπερδιέγερση, είτε αυτή προέρχεται από δυνατούς ήχους, φωτεινά φώτα ή ακόμη και ισχυρές μυρωδιές. Η πίεση και η αφή μπορούν να προσφέρουν ανακουφιστικές αισθητηριακές εμπειρίες όταν εφαρμοστούν σωστά… βαριές κουβέρτες, μαξιλάρια και γιλέκα, το κούνημα, το κάθισμα σε μια καρέκλα bean bag, το χαμήλωμα των φώτων, τα noise cancellation ακουστικά, τα αιθέρια έλαια, τα σκούρα γυαλιά, τα μαλακά υφάσματα και τα αντικείμενα fidget, και άλλα πολλά!

Εφαρμογή Θεραπευτικών Τεχνικών 
Δεν θα αναπτύξω εδώ θεραπευτικές τεχνικές που υπάρχουν (π.χ. γνωστική συμπεριφορική θεραπεία, κ.α.), καθώς είναι επιβεβλημένη η έρευνα του κατάλληλου ειδικού ο οποίος θα «ταιριάζει» στον εκάστοτε νευροδιαφορετικό και θα έχει και τις αναγκαίες γνώσεις και εμπειρία!

Σχέδιο Δράσης (Action Plan)  
Η αντιμετώπιση του άγχους και της υπερδιέγερσης είναι πολύ πιο εύκολη όταν υπάρχει ένα σχέδιο που έχει καταρτιστεί εκ των προτέρων. Στην πιο απλή του μορφή, το σχέδιο μπορεί να έχει τη μορφή “όταν συμβεί αυτό, μπορώ να κάνω αυτό για να ηρεμήσω.” Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:

• Όταν έχει πολύ θόρυβο σε ένα μέρος / χώρο / δωμάτιο, θα βάλω τα ακουστικά μου για να ηρεμήσω.
• Όταν αρχίζω να αισθάνομαι καταπιεσμένος από ομαδικές κοινωνικές δραστηριότητες, μπορώ να κάνω ένα διάλειμμα για να πάρω λίγο καθαρό αέρα.
• Όταν τα φώτα είναι πολύ φωτεινά σε ένα δωμάτιο, μπορώ να βάλω τα γυαλιά ηλίου μου…

Αυτορρύθμιση (Self-Regulation)

Ένας νευροδιαφορετικός άνθρωπος μπορεί να εφαρμόσει κάποιο από τα παραπάνω μόνο όταν είναι σε θέση να αναγνωρίσει τα σημάδια υπερδιέγερσης. Για παράδειγμα, ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να αρχίσουν να αισθάνονται ζεστοί, κάποιοι μπορεί να αρχίσουν να ιδρώνουν ή να έχουν ξηρό στόμα ή αναστατωμένο στομάχι, και κάποιοι μπορεί απλώς να αισθάνονται «εκτός" με έναν τρόπο που είναι δύσκολο να εξηγηθεί. Αναγνωρίζοντας και καταγράφοντας ή εκφράζοντας αυτό που αισθάνονται σε οποιαδήποτε δεδομένη στιγμή, μπορούν να μάθουν περισσότερα για τις εμπειρίες τους και να αρχίσουν να αναγνωρίζουν μοτίβα.