Η Κλιματική Κρίση δεν είναι μακρινό σενάριο – είναι εδώ και τώρα. Και στην πρώτη γραμμή για την προστασία της ανθρώπινης ζωής, της ισότητας και της ανθεκτικότητας των τοπικών κοινωνιών βρίσκονται οι Δήμοι. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, με την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) στο τιμόνι, ενισχύει τη δράση και τη φωνή της απέναντι στις φυσικές καταστροφές που πλήττουν δυσανάλογα ευάλωτες ομάδες και κοινότητες.
Η πρόσφατη συνεδρίαση της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας της ΚΕΔΕ ανέδειξε πως η κλιματική δικαιοσύνη περνά από την ενίσχυση των τοπικών σχεδίων, τη συμπερίληψη και τη συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βλάσσης Σιώμος, άνοιξε τη συζήτηση με πρόταση για θεματικό συνέδριο, προκειμένου να δημιουργηθεί ένας σταθερός θεσμός ανταλλαγής εμπειριών, τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών. Πρότεινε έναν χώρο διαλόγου και λύσεων, που σέβεται τη μοναδικότητα κάθε τοπικής κοινωνίας και τις διαφορετικές ανάγκες των ανθρώπων της.
Ο καθηγητής και πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμιος Λέκκας, έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη εξειδικευμένων σχεδίων πολιτικής προστασίας για κάθε Δήμο, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και τις ευάλωτες ομάδες που φιλοξενεί – από ηλικιωμένους και παιδιά μέχρι άτομα με αναπηρία και κοινότητες με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο.
Στήριξη στους Δήμους για Κοινωνικά Δίκαιη Πολιτική Προστασία
Ο Α’ Αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και Δήμαρχος Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης, Γρηγόρης Κωνσταντέλος, ζήτησε άμεση χρηματοδότηση για την εκπόνηση σχεδίων πολιτικής προστασίας από εξειδικευμένους φορείς και πανεπιστήμια, ώστε κανένας Δήμος – όσο μικρός κι αν είναι – να μην μείνει πίσω. Παράλληλα, έθεσε στο επίκεντρο την εκπαίδευση στελεχών και πιστοποιημένων χειριστών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη ισότητας πρόσβασης σε τεχνικά μέσα και ανθρώπινο δυναμικό.
Από τις Βρυξέλλες, ο Γενικός Γραμματέας της ΚΕΔΕ, συμμετέχοντας στη Σύνοδο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, τόνισε: «Η Πολιτική Προστασία είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας για την ΚΕΔΕ και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η προστασία της ανθρώπινης ζωής, των φυσικών πόρων και της κοινωνικής συνοχής απαιτεί κοινή στρατηγική και δίκτυα συνεργασίας».
Η ανάγκη για δίκτυο σταθερής επικοινωνίας μεταξύ ΚΕΔΕ και ΠΕΔ αναδείχθηκε ως βασικός πυλώνας για την αποτελεσματική και κοινωνικά δίκαιη διαχείριση κινδύνων, με στόχο την προώθηση:
- Τοπικών αναγκών και προβλημάτων
- Καλών πρακτικών και επιτυχημένων εφαρμογών
- Κοινής ερμηνείας και εφαρμογής νέων νόμων, όπως ο Κλιματικός Νόμος και τα Σχέδια Αστικής Ανθεκτικότητας
Οι Δήμοι ως Εγγυητές Προστασίας και Συμπερίληψης
Ιδιαίτερη συζήτηση έγινε για το επίμαχο θέμα καθαρισμού οικοπέδων, όπου αναδείχθηκαν ασάφειες και δυσκολίες – ειδικά για ευάλωτους πολίτες και ομάδες που αδυνατούν να ανταποκριθούν οικονομικά ή τεχνικά. Η ΚΕΔΕ επεσήμανε ότι οι Δήμοι δεν πρέπει να μετατραπούν σε «αποδέκτες ευθυνών» χωρίς τους αντίστοιχους πόρους και μέσα.
Η Επιτροπή πρότεινε δέσμη 11 μέτρων, με προτάσεις όπως:
- Ψηφιακή βάση δεδομένων οικοπέδων με γεωχωρικά χαρακτηριστικά
- Ειδική χρηματοδότηση για τη διαχείριση της βιομάζας
- Εκπαίδευση στελεχών ΟΤΑ και σύσταση ειδικών Τμημάτων Πολιτικής Προστασίας
- Υποχρεωτική δήλωση καθαρισμού και διαχείρισης υπολειμμάτων μέσω της πλατφόρμας akatharista.apps.gov.gr
Η Πολιτική Προστασία είναι Υπόθεση όλων μας
Η συνεδρίαση ανέδειξε, επίσης, την ανάγκη ενίσχυσης προληπτικών έργων υποδομής, με συντήρηση δικτύων ομβρίων, εκπόνηση αντιπλημμυρικών σχεδίων και επικαιροποίηση σχεδίων αντιμετώπισης ακραίων καιρικών φαινομένων – όλα βασισμένα στην προσβασιμότητα, την ασφάλεια και τη συμπερίληψη.
Η ΚΕΔΕ αποδεικνύει έμπρακτα ότι η αυτοδιοίκηση δεν είναι απλώς διαχειριστής, αλλά προστάτης της κοινωνικής συνοχής και της ισότητας απέναντι σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία. Σε μια εποχή όπου οι επιπτώσεις της Κλιματικής Κρίσης πλήττουν δυσανάλογα τους πιο αδύναμους, οι Δήμοι καλούνται – και ανταποκρίνονται – με ευθύνη, όραμα και αλληλεγγύη.
