Στην εκδήλωση της KPMG με θέμα «The Future of Insurance», η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άννα Ευθυμίου, ανέδειξε τις βαθιές δημογραφικές αλλαγές που επηρεάζουν την Ευρώπη και την Ελλάδα και παρουσίασε τη στρατηγική του Υπουργείου για ένα δίκαιο, βιώσιμο και συμπεριληπτικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, που δεν αφήνει κανέναν πίσω.
Οι δημογραφικές προκλήσεις –γήρανση του πληθυσμού, μείωση γεννήσεων, αλλαγές στις μορφές εργασίας– δεν είναι απλώς οικονομικά ζητήματα. Αφορούν τη διαγενεακή δικαιοσύνη, την ισότιμη πρόσβαση όλων σε κοινωνική προστασία και την ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορετικές διαδρομές ζωής και εργασίας των πολιτών.
Βιωσιμότητα με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης
Απαντώντας σε ερώτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού ασφαλιστικού συστήματος, η Υφυπουργός σημείωσε ότι τα διανεμητικά συστήματα, όπως το ελληνικό, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στις δημογραφικές ανισορροπίες, καθώς βασίζονται στις εισφορές των ενεργών εργαζομένων. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ageing Report 2024 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το ελληνικό σύστημα κρίνεται βιώσιμο έως το 2070.
Η εικόνα αυτή ενισχύεται από:
- τη σημαντική μείωση της ανεργίας και τη δημιουργία περίπου 500.000 νέων θέσεων εργασίας τα τελευταία χρόνια,
- τη μεγαλύτερη συμμετοχή συνταξιούχων στην αγορά εργασίας, για όσους το επιθυμούν,
- και τον περιορισμό των δυνατοτήτων πρόωρης συνταξιοδότησης.
Πρόκειται για εξελίξεις που συμβάλλουν όχι μόνο στη δημοσιονομική σταθερότητα, αλλά και στη δίκαιη κατανομή των βαρών και των ωφελειών μεταξύ γενεών.
Ένα πολυπυλωνικό σύστημα που σέβεται τη διαφορετικότητα των αναγκών
Η Υφυπουργός υπογράμμισε ότι η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα μπορεί να ενισχυθεί μέσα από ένα ανθεκτικό πολυπυλωνικό σύστημα, που αναγνωρίζει ότι οι πολίτες δεν έχουν όλοι τις ίδιες δυνατότητες, ανάγκες ή επαγγελματικές πορείες.
- Πρώτος πυλώνας: οι δημόσιες κύριες συντάξεις παραμένουν ο ακρογωνιαίος λίθος της κοινωνικής ασφάλισης και εγγύηση κοινωνικής συνοχής.
- Δεύτερος πυλώνας: η επαγγελματική ασφάλιση, με το νέο πλαίσιο του Ν. 5078/2023, προσφέρει περισσότερες επιλογές με διαφάνεια και εποπτεία από την Τράπεζα της Ελλάδος.
- Τρίτος πυλώνας: η ατομική αποταμίευση και η ιδιωτική ασφάλιση συμπληρώνουν το σύστημα, για όσους μπορούν και επιθυμούν.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ΤΕΚΑ, το Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης, που αφορά κυρίως τους νέους εργαζόμενους. Πρόκειται για μια μεταρρύθμιση με έντονη διαγενεακή διάσταση, που στοχεύει σε καλύτερες επικουρικές συντάξεις για τη νέα γενιά, δημιουργώντας αποθεματικό πλούτο και μειώνοντας μελλοντικές ανισότητες.
Αποταμίευση με διαφάνεια και ίσες ευκαιρίες
Η Υφυπουργός στάθηκε στην ανάγκη ενίσχυσης της κουλτούρας αποταμίευσης, όταν αυτή είναι εφικτή, τονίζοντας ότι το ζητούμενο δεν είναι «να αποταμιεύουμε περισσότερα», αλλά «να αποταμιεύουμε πιο αποτελεσματικά».
Μέσα από:
- φορολογικά κίνητρα,
- μεγαλύτερη διαφάνεια,
- και σαφή πληροφόρηση για τα μελλοντικά συνταξιοδοτικά δικαιώματα,
οι πολίτες μπορούν να σχεδιάζουν το μέλλον τους με μεγαλύτερη ασφάλεια. Η πρόσβαση σε κατανοητή και αξιόπιστη πληροφόρηση αποτελεί βασική προϋπόθεση ισότητας και ενδυνάμωσης, ιδιαίτερα για ομάδες που παραδοσιακά έχουν λιγότερη οικονομική πληροφόρηση.
Ψηφιακός μετασχηματισμός χωρίς αποκλεισμούς
Αναφερόμενη στην επόμενη ημέρα του e-ΕΦΚΑ μετά την ολοκλήρωση των έργων του Ταμείου Ανάκαμψης το δεύτερο εξάμηνο του 2026, η Υφυπουργός τόνισε ότι στόχος είναι η δημιουργία ενός πραγματικού «one-stop shop» για τον πολίτη.
Η λειτουργία του νέου Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος και η πλήρης ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου:
- μειώνουν τη γραφειοκρατία,
- ενισχύουν την προσβασιμότητα,
- και διασφαλίζουν ίση μεταχείριση, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας, ηλικίας ή κοινωνικού υπόβαθρου.
Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, όπως υπογραμμίστηκε, πρέπει να είναι συμπεριληπτικός, με πρόνοια για όσους δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις νέες τεχνολογίες.
Ένα μέλλον κοινωνικής ασφάλισης για όλους
Κλείνοντας, η Υφυπουργός δήλωσε: «Το μέλλον της κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα είναι δίκαιο, βιώσιμο και ψηφιακό. Με σχέδιο, συνέπεια και υπευθυνότητα, χτίζουμε ένα σύστημα που προστατεύει τους πολίτες σήμερα και θωρακίζει τις επόμενες γενιές».
Ένα σύστημα που αναγνωρίζει τη διαφορετικότητα των ανθρώπων, προάγει την ισότητα ευκαιριών και ενισχύει την κοινωνική συμπερίληψη ως βασικό πυλώνα ανάπτυξης και συνοχής.
