Γράφουν οι: Alexis Bancroft και Cynthia Martin – εξειδικευμένες ψυχολόγοι

Τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μπορούν να εκδηλωθούν και να διαγνωστούν σε μικρά παιδιά. Στην πραγματικότητα, η έρευνα δείχνει ότι τα πρώτα σημάδια της ΔΕΠΥ μπορούν να εμφανιστούν στην βρεφική ηλικία. Στα παιδιά προσχολικής ηλικίας, ορισμένες συμπεριφορές και προκλήσεις προσφέρουν πρώιμες ενδείξεις ότι υπάρχει ΔΕΠΥ.

Είναι ΔΕΠΥ ή τυπική συμπεριφορά προσχολικής ηλικίας;

Τα προσχολικά χρόνια είναι μια συναρπαστική περίοδος γνωστικής, σωματικής, κοινωνικής και συναισθηματικής ανάπτυξης που γεφυρώνει το χάσμα μεταξύ της νηπιακής ηλικίας και των σχολικών χρόνων. Οι κοινές συμπεριφορές που χαρακτηρίζουν τα προσχολικά χρόνια περιλαμβάνουν τα εξής:

• προθυμία συμμετοχής σε ομαδικές δραστηριότητες
• περιέργεια και στοργή
• μια αναδυόμενη αίσθηση του χιούμορ
• εύκολα ενθαρρύνεται και αποθαρρύνεται
• έντονα συναισθήματα
• υψηλή ενέργεια
• επίδειξη ή απαίτηση προσοχής
• δυσκολία στην παρακολούθηση δραστηριοτήτων υπό την καθοδήγηση ενηλίκων για μεγάλα χρονικά διαστήματα
• αναδυόμενες δεξιότητες εκτελεστικής λειτουργίας

Ένα ευρύ φάσμα συμπεριφορών θεωρείται αναπτυξιακά κατάλληλο για παιδιά προσχολικής ηλικίας. Τα ακόλουθα ορόσημα, τα οποία επικεντρώνονται στην αναστολή, μια αναπτυσσόμενη αίσθηση του κινδύνου και την επίγνωση των κοινωνικών προσδοκιών, είναι ιδιαίτερα σημαντικά:

• Μέχρι την ηλικία των 3 ετών: αποφεύγει να αγγίζει καυτά αντικείμενα, όπως μια σόμπα, όταν προειδοποιείται
• Μέχρι την ηλικία των 4 ετών: αποφεύγει τον κίνδυνο (π.χ., δεν πηδά από μεγάλα ύψη στην παιδική χαρά). αλλάζει συμπεριφορά ανάλογα με την κατάσταση
• Μέχρι την ηλικία των 5 ετών: ακολουθεί τους κανόνες και παίρνει τη σειρά του όταν παίζει παιχνίδια με άλλα παιδιά. Δίνει προσοχή για 5 έως 10 λεπτά κατά τη διάρκεια μιας δραστηριότητας χωρίς οθόνη

Τα παραπάνω ορόσημα αντικατοπτρίζουν τα αναμενόμενα επιτεύγματα τουλάχιστον του 75% των παιδιών σε κάθε ηλικιακή ομάδα.

Ομοίως, κοινά προειδοποιητικά σημάδια συμπεριφοράς που μπορεί να υποδηλώνουν ΔΕΠΥ περιλαμβάνουν τα εξής:

• δυσκολία στην παρακολούθηση μιας εργασίας χωρίς οθόνη για 5 έως 10 λεπτά μέχρι την ηλικία των 5 ετών
• υπερβολική αναρρίχηση και άλματα (όπως πάνω από έπιπλα) όταν η συμπεριφορά μπορεί να μην είναι αναμενόμενη ή κατάλληλη
• γρήγορη μετάβαση από παιχνίδι σε παιχνίδι ή δυσκολία στο να παίζει καθόλου με παιχνίδια
• δυσκολία στην αναμονή. ανυπομονησία
• συχνή διακοπή ενηλίκων (κατά τη διάρκεια τηλεφωνικών κλήσεων, προσωπικών συνομιλιών)
• πράξεις ή κινήσεις με μη ασφαλείς τρόπους (π.χ., τρέχει στην απέναντι πλευρά του δρόμου παρά το γεγονός ότι του είπαν να κρατά το χέρι ενός ενήλικα, λύνει τη ζώνη ασφαλείας του όταν το αυτοκίνητο είναι εν κινήσει, φτάνει σε ένα πολύ ζεστό πιάτο)
• δυσκολία στην τήρηση οδηγιών και στην προσκόλληση σε ρουτίνες
• υπερβολική ομιλία και δημιουργία θορύβου κατά την εκτέλεση δραστηριοτήτων (όπως τα μαθήματα για το σπίτι)
• συνεχώς σε κίνηση και «πηδά από τους τοίχους». δυσκολία στην ακινησία του σώματος
• υψηλή αντιδραστικότητα
• κοινωνικές δυσκολίες

Είναι αλήθεια ότι πολλά παιδιά προσχολικής ηλικίας θα εμφανίσουν συμπτώματα που μοιάζουν με ΔΕΠΥ. Από αυτά τα παιδιά, ένα μικρό ποσοστό θα αναπτύξει ΔΕΠΥ που μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή λειτουργία εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία.

Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας στην προσχολική ηλικία

Μέχρι την ηλικία των 5 ετών, το 90% του εγκεφάλου έχει αναπτυχθεί. Εξαιτίας αυτού, η πρώιμη παιδική ηλικία είναι μια κρίσιμη περίοδος παρέμβασης, όπου μπορούν να δημιουργηθούν νέες νευρικές οδοί πριν εδραιωθούν τα πρότυπα συμπεριφοράς. Ακολουθούν ορισμένα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βοηθήσετε ένα παιδί με ΔΕΠΥ να αναπτύξει θετικά πρότυπα συμπεριφοράς:

Επαινέστε το παιδί

• Ενθουσιάστείτε όταν επιδεικνύει μια συμπεριφορά που θέλετε να βλέπετε πιο συχνά. Πείτε: «Ουάου, ευχαριστώ που ήρθες στο τραπέζι την πρώτη φορά που σε φώναξα!» ή «Μου αρέσει πολύ που διάλεξες τη μπλούζα σου χωρίς να σε ρωτήσω καν. Εξαιρετική δουλειά.» Μην αντιδράτε αμέσως όταν το παιδί σας επιδεικνύει συμπεριφορές που θέλετε να βλέπετε λιγότερο, ώστε το παιδί σας να μην εξισώνει τις μη προτιμώμενες συμπεριφορές με άμεση προσοχή.
• Έπαινος με αριθμούς: Για κάθε μία φορά που διορθώνετε τη συμπεριφορά του παιδιού σας, φροντίστε να προσφέρετε περίπου τέσσερα θετικά σχόλια.

Ρουτίνες & Συνέπεια

• Χρησιμοποιήστε ρουτίνες και οπτικά ερεθίσματα: Αυτά προσθέτουν προβλεψιμότητα σε έναν απρόβλεπτο κόσμο, μειώνοντας το άγχος και ενισχύοντας τη σταθερότητα. Απεικονίστε τα βήματα των πρωινών, απογευματινών και βραδινών ρουτινών του παιδιού σας σε διασκεδαστικά οπτικά βοηθήματα για να βοηθήσετε στην επεξεργασία των πληροφοριών. Ζητήστε από το παιδί σας να τσεκάρει κάθε βήμα καθώς το ολοκληρώνει.
• Προσφέρετε έγκαιρες προειδοποιήσεις: Επειδή όλα τα καλά πράγματα πρέπει να τελειώνουν, ενημερώστε τα παιδιά όταν η μετάβαση πλησιάζει. Δώστε ειδοποιήσεις 3 και 1 λεπτού όταν το παιχνίδι πρόκειται να τελειώσει, για παράδειγμα. Τα οπτικά χρονόμετρα είναι εξαιρετικά χρήσιμα εδώ, καθώς βοηθούν το παιδί σας να γνωρίζει πόσος χρόνος απομένει, επιτρέποντάς του να ρυθμίζει καλύτερα τα συναισθήματά του και τη συμπεριφορά του.

Σαφείς και συγκεκριμένες Οδηγίες

Εξηγήστε ξεκάθαρα τους κανόνες και τις συνέπειες.
Αντί για: «Παίξε όμορφα με τα παιχνίδια σου!" Δοκιμάστε: «Τα παιχνίδια είναι για να παίζεις μαζί τους. Δεν είναι για να τα πετάς. Αν πετάξεις το παιχνίδι, θα το πάρω."
Αντί για: «Να συμπεριφέρεσαι σωστά όταν παίζεις με τον αδερφό σου!" Δοκιμάστε: «Δεν μπορείς να χτυπας τον αδερφό σου. Αν χτυπήσεις τον αδερφό σου, θα σταματήσει αμέσως το παιχνίδι.«

Δώστε τις οδηγίες τμηματικά — ένα βήμα τη φορά

Οδηγίες όπως «ετοιμάσου για το σχολείο" ή «ετοιμάσου για ύπνο" είναι περίπλοκες και συχνά δύσκολο να επεξεργαστούν. Αναλύστε όλες τις μικροεργασίες που εμπλέκονται για να βοηθήσετε το παιδί σας να τις ολοκληρώσει.
Αντί για: «Ήρθε η ώρα να φύγουμε. Τελείωσε το πρωινό σου, φόρεσε τα παπούτσια σου και πάρε το σακίδιό σου." Δοκιμάστε: «Σε παρακαλώ, τελείωσε το πρωινό σου." (Κάντε μια παύση και περιμένετε να δώσετε το επόμενο βήμα όταν ολοκληρωθεί αυτό το βήμα.)

Αποφύγετε να διατυπώνετε τις οδηγίες ως ερωτήσεις ή επιλογές στις οποίες το παιδί σας μπορεί να πει «όχι».

Αντί για: «Μπορείς να φορέσεις τα παπούτσια σου;" Δοκιμάστε: «Σε παρακαλώ, φόρεσε τα παπούτσια σου.«
Αντί για: «Μπορείς να ετοιμαστείς για φαγητό;" Δοκιμάστε: «Σε παρακαλώ, πλύνε τα χέρια σου για το φαγητό.«

Μην Τιμωρείτε Ποτέ το Παιδί σας για τα Συναισθήματά του

Δείξτε ενσυναίσθηση, αλλά διατηρήστε τις προσδοκίες. Επιτρέπεται στο παιδί σου να νιώθει λυπημένο ή αναστατωμένο όταν, για παράδειγμα, τελειώνει το παιχνίδι. Δείξε ότι καταλαβαίνεις πώς νιώθει καθώς το καθοδηγείς στην επόμενη δραστηριότητα.
Πες: «Ξέρω ότι αυτό είναι δύσκολο για σένα." «Σε ακούω." «Είναι εντάξει να έχεις αυτά τα συναισθήματα.«

Δημιουργήστε δεσμούς χωρίς να διορθώνετε συνεχώς το παιδί

Για μισή ώρα μεσα στην ημέρα, δώστε στο παιδί σας την αμέριστη προσοχή σας καθώς συμμετέχετε μαζί σε μια δραστηριότητα. Μην διορθώνετε ή πειθαρχείτε τη συμπεριφορά του παιδιού σας κατά τη διάρκεια αυτής της ιδιαίτερης, θετικής στιγμής. Εάν τα 30 λεπτά είναι πολύ μεγάλα για να περάσουν χωρίς διόρθωση, ξεκινήστε με μια μικρότερη χρονική περίοδο. Ανεξάρτητα από τη διάρκεια, μην κάνετε ποτέ αυτή την περίοδο δεσμού με το παιδί σας να εξαρτάται από τη συμπεριφορά του.

Εμπλέξτε το Σχολείο
Ενημερώστε το σχολείο ή τον παιδικό σταθμό του παιδιού σας για τη διάγνωση και το πρόγραμμα θεραπείας του. Τα παιδιά με δυσκολίες προσοχής και ρύθμισης τα καταφέρνουν καλύτερα όταν υποστηρίζονται σε όλα τα περιβάλλοντα. Χωρίς την ευαισθητοποίηση ολόκληρου του σχολείου, οι συμπεριφορές του παιδιού σας μπορεί να παρερμηνευτούν ή/και να αποδοθούν σε λάθος αιτίες.

Το ερώτημα της Φαρμακευτικής Αγωγής για τη ΔΕΠΥ

Ενώ η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής (AAP) συνιστά τις παρεμβάσεις συμπεριφοράς ως την πρώτη γραμμή θεραπείας για τη ΔΕΠΥ σε παιδιά ηλικίας 4 έως 6 ετών, η φαρμακευτική αγωγή για τη ΔΕΠΥ μπορεί να ενδείκνυται για παιδιά προσχολικής ηλικίας εάν οι παρεμβάσεις συμπεριφοράς δεν παρέχουν σημαντική βελτίωση και εάν επιμένει μέτρια έως σοβαρή διαταραχή στη λειτουργία του παιδιού. Συζητήστε με τον παιδίατρό σας εάν η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να είναι ένα κατάλληλο μέρος του θεραπευτικού σχεδίου του παιδιού σας στην προσχολική ηλικία.

ΠΗΓΗ: additudemag.com