Η Τζασίντα Άρντερ, πρώην πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, έδωσε πρόσφατα συνέντευξη στους New York Times με αφορμή την κυκλοφορία του απομνημονεύματός της, A Different Kind of Power. Σε αυτή τη συνέντευξη, αναστοχάζεται την πολιτική της πορεία, τονίζει τη σημασία της ενσυναίσθησης στην ηγεσία και μιλά για τις προκλήσεις που αντιμετώπισε κατά τη διάρκεια της θητείας της.
Το βιβλίο της, που κυκλοφόρησε στις 3 Ιουνίου 2025 από τις εκδόσεις Penguin Books, προσφέρει μια ειλικρινή ματιά στην εμπειρία της ως ηγέτιδας, καλύπτοντας σημαντικά γεγονότα όπως τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Κράιστσερτς, την πανδημία COVID-19 και τις προσωπικές της προκλήσεις, όπως το σύνδρομο του απατεώνα (imposter syndrome) και μια ανησυχητική ιατρική διάγνωση που την οδήγησε να σκεφτεί την παραίτηση. Η Άρντερ επισημαίνει ότι η ηγεσία δεν χρειάζεται να βασίζεται μόνο στη δύναμη και την αποφασιστικότητα, αλλά μπορεί να ενσωματώνει την καλοσύνη, την ενσυναίσθηση και την ειλικρίνεια. Αυτό το μήνυμα είναι κεντρικό τόσο στη συνέντευξή της όσο και στο βιβλίο της.
Ακολουθεί η συνέντευξη που έδωσε η Τζασίντα Άρντερ στους New York Times
– Βρισκόμαστε τόσο κοντά στο Χάρβαρντ, που πρόσφατα έχει βρεθεί στο επίκεντρο έντονων συζητήσεων, και τώρα κυκλοφορείτε ένα βιβλίο για την ευγένεια και την ενσυναίσθηση στην ηγεσία. Πώς συνδέονται όλα αυτά μεταξύ τους;
Άρχισα να γράφω το βιβλίο αφότου αποχώρησα από την πρωθυπουργία, στις αρχές με μέσα του 2023. Παρότι ήδη υπήρχαν δυσκολίες στον κόσμο τότε, η κατάσταση σήμερα φαίνεται πολύ διαφορετική. Αντιλαμβάνομαι, λοιπόν, το περιβάλλον στο οποίο κυκλοφορεί το βιβλίο. Παρ’ όλα αυτά, θα το είχα γράψει ακριβώς το ίδιο, ανεξάρτητα από τις συνθήκες. Ακόμη και τότε, η ενσυναίσθηση, η συμπόνια και η ευγένεια στην ηγεσία αντιμετωπίζονταν με δυσπιστία, σαν να πρόκειται για αφέλειες – κάτι που, ενδεχομένως, ισχύει ακόμη περισσότερο σήμερα. Αλλά εγώ απορρίπτω αυτή τη λογική.
– Πώς αντιδράτε σε αυτή τη στάση;
Πιστεύω πως υπάρχει μια παρανόηση. Οι άνθρωποι θεωρούν ότι, επειδή επικρατεί ένας συγκεκριμένος τύπος ηγεσίας σήμερα, αυτό σημαίνει ότι τον επιζητούν κιόλας οι ψηφοφόροι. Δεν το νομίζω. Υπάρχουν σοβαρά ζητήματα, όπως η βαθιά οικονομική ανασφάλεια και η αβεβαιότητα απέναντι σε έναν ασταθή κόσμο. Οι πολιτικοί μπορούν να προσεγγίσουν αυτή την κατάσταση είτε μέσω του φόβου και της επίρριψης ευθυνών, είτε μέσω της δύσκολης, αλλά αναγκαίας, προσπάθειας για πραγματικές λύσεις. Θα ήταν λάθος να πούμε ότι ο κόσμος δεν θέλει καλοσύνη και συμπόνια στην πολιτική – και ότι δεν αναζητά μια διαφορετική προσέγγιση. Οι πολίτες δεν είναι αφελείς.
– Πώς αντέδρασε το ακροατήριο στις εμφανίσεις σας στην πανεπιστημιούπολη;
Συμμετείχα σε φόρουμ για τη δημόσια υγεία και σε μαθήματα επικοινωνίας. Αυτό που με εντυπωσίασε είναι το πόσο πολύ απήχηση έχει η ιδέα ότι φέρνεις στην ηγεσία σου τα χαρακτηριστικά που εκτιμάς και ως άτομο. Συχνά συναντώ νέους ανθρώπους που ενδιαφέρονται για την πολιτική και με ρωτούν αν θα είναι αρκετά «σκληροί» για να αντέξουν. Το έχω ακούσει τόσες φορές. Τους λέω πως κι εγώ παραμένω «λεπτόπετση», αλλά αυτό δεν με εμπόδισε να ηγηθώ μιας χώρας.
– Στο βιβλίο λέτε ότι φοβόσασταν πως η συμπόνια σας θα εκληφθεί ως αδυναμία — και μάλιστα γυναικεία αδυναμία.
Πολύ νωρίς πήρα την απόφαση να είμαι απλώς ο εαυτός μου. Στη Νέα Ζηλανδία, αν δεν είσαι αυθεντικός, το καταλαβαίνουν αμέσως. Η σχέση με τους πολιτικούς είναι πολύ άμεση. Αλλά αυτό δεν σήμαινε ότι ήταν εύκολο. Υπήρχαν στιγμές που πίστευα πως δεν έπρεπε να δείξω τα συναισθήματά μου. Δεν αφορούσε εμένα – αφορούσε την κατάσταση, τα θύματα, τις συνθήκες. Όμως, σε άλλες περιπτώσεις, θεώρησα σωστό να δείξω την ανθρώπινη πλευρά μου. Και πιστεύω ότι αυτό ενίσχυσε την εμπιστοσύνη του κόσμου. Γιατί, τελικά, είδαν ότι είμαι άνθρωπος.
– Πιστεύετε ότι ο κόσμος περιμένει πλέον αυτό το στιλ από τις γυναίκες ηγέτες;
Με ρωτούν συχνά αν αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν έμφυλο χαρακτήρα. Έχω συνεργαστεί με πολλούς πολιτικούς – άνδρες και γυναίκες – και έχω δει ενσυναίσθηση και στις δύο πλευρές. Μου αρέσει να το βλέπω μέσα από το πρίσμα του τι διδάσκουμε στα παιδιά μας. Αν ρωτήσεις μια ομάδα γονέων ποιες αξίες θέλουν να εμφυσήσουν στα παιδιά τους, θα ακούσεις τα ίδια πράγματα: να είναι ευγενικά, γενναιόδωρα, θαρραλέα, συμπονετικά. Κι όμως, αυτές τις αξίες, όταν τις βλέπουμε στους ηγέτες, τις θεωρούμε αδυναμίες;
– Περιγράφετε στο βιβλίο σας την έντονη πίεση ανάμεσα στο τι κομμάτια του εαυτού σας να δείξετε δημόσια και ποια να αποκρύψετε.
Όταν σκέφτομαι αυτές τις στιγμές, είναι ξεκάθαρο: ήμουν μόλις η δεύτερη γυναίκα στον κόσμο που γέννησε ενώ βρισκόταν στην εξουσία. Ένιωθα ένα βάρος – την ανάγκη να αποδείξω ότι αυτό είναι εφικτό. Γι’ αυτό και απέφευγα να δείξω οτιδήποτε θα μπορούσε να κάνει κάποιον να αμφισβητήσει ότι μπορώ να είμαι ταυτόχρονα μητέρα και πρωθυπουργός. Αλλά, την ίδια στιγμή, δεν ήθελα να παρουσιάσω μια εικόνα «Υπερηρωίδας" που τα κάνει όλα μόνη της. Δεν ήταν η αλήθεια.
– Γι’ αυτό θεωρείτε ότι κάποιοι αντέδρασαν όταν επιστρέψατε από τη γονική άδεια μετά από μόλις έξι εβδομάδες;
Ίσως να μην υπήρχε «σωστή» απάντηση σε αυτό. Είχαμε κάνει μια υπερήφανη καμπάνια για να επεκτείνουμε τη γονική άδεια στους έξι μήνες. Αλλά εγώ σκεφτόμουν: «Αυτό ισχύει για όλους – όχι για μένα. Δεν μπορώ να λείψω έξι μήνες από τον ρόλο για τον οποίο έχω εκλεγεί». Έτσι πήρα έξι εβδομάδες. Ειλικρινά, πέρασε πολύς καιρός μέχρι να μπορέσω να σταθώ όρθια κανονικά. Είχα καμπούρα για ένα διάστημα και δεν καταλαβαίνω πώς κάποιες γυναίκες επιστρέφουν στη δουλειά νωρίτερα. Είναι ζήτημα υγείας – ειδικά όταν είσαι «μεγαλύτερη μητέρα», όπως ήμουν εγώ. Και παρεμπιπτόντως, γιατί να συνεχίσουμε να χρησιμοποιούμε αυτόν τον όρο; Τον συμπεριέλαβα σκόπιμα στο βιβλίο, γιατί κάποια στιγμή πρέπει κάποιος να πει: «Ώρα να βρούμε μια άλλη λέξη».
H συνέντευξή της δημοσιεύτηκε στους nytimes.com
